Onderstaande blog kwam ik laatst online tegen. De geschiedenis van de wasmachine. Beter zou ik het nooit kunnen beschrijven, dus deel ik het met jullie hieronder.
Kleding wassen – revolutionairder dan je denkt!
Kleding wassen is van alle tijden. Voor veel mensen is kleding wassen een wekelijkse “moetje”, voor anderen geeft het rust. En vergeet de wasindustrie niet. Mensen werken al eeuwen om voor anderen kleding te wassen. Maar wat is de relatie tussen de revoluties in de afgelopen eeuw en de ontwikkeling van de wasmachine?
In deze blog neem ik je mee door acht veranderingen in de afgelopen eeuw en daag ik je uit tot mee te duwen naar de nieuwste verandering.
Wassen: zweten en zwoegen
In 1900 was er nog geen elektriciteit. Alles werd met de hand gedaan, al dan niet met hulpmiddelen als een ton met een schop, een wasrek, een grote teil, en/of een mangel. Hoewel in 1910 al de eerste elektrische wasmachine werd gepatenteerd, veranderde dit in de praktijk nog niets.
Wassen: een serieuze industrie
In de eerste twintig jaar van de twintigste eeuw groeide de professionele wasindustrie gigantisch. Vanuit de wasserijen en de brancheorganisaties werden wasserijen gepromoot als een luxe voor de vrouw. Ook socialistische en feministische krachten steunden deze beweging omdat ze dachten hierdoor de vrouw vrij te maken voor onafhankelijk professioneel werk of voor een gezinsleven met meer tijd voor het gezin.
De economische crisis van ‘29 veranderde alles. De ‘thuiswas’ werd ineens weer een concurrent van het uitbesteden van was. Niet alleen arbeiders, maar ook middenstanders besloten weer thuis de was te doen. “Bonden van wasindustriëlen vreesden niet alleen de voorlichting aan huisvrouwen over de wasbehandeling thuis, maar vanaf de jaren dertig evenzeer de wasmachine voor huishoudelijk gebruik.” Vrij vlot verbeterde dan ook het imago van de vrouw die thuis de was deed.
Wassen: tijdens de oorlog
Pas in 1939 zetten ook energiebedrijven groter in op de wasmachine. Echter de schaarste van onder andere wasmiddelen tijdens de oorlog zorgde ervoor dat huishoudleraressen en huisvrouwen zelf, zonder apparaat, flexibeler en anders met de was omgingen. Massaal aan de wasmachine, dat zat er nog niet in. Wassen: wel een machine, geen gemak Na de oorlog ging de trend eerst richting meer wasserijen-gebruik en toen naar meer thuiswas. Zelfs welgestelde vrouwen gingen steeds meer thuiswas doen (naast het gebruik van de wasserij). En ze gebruikten daarbij steeds vaker elektrische apparaten en nieuwe wasmiddelen. Het aantal wasmachinegebruikers groeide spectaculair. Van 14% in 1947 naar 30% in 1957. Tegelijk bleef wassen ook een heel gedoe. Veel huizen hadden inmiddels een aparte slaapkamer en soms badkamer, maar geen ruimte voor de was. Water werd verwarmd door het te koken en dit bleef een heel gesjouw en ook de afvoer van het vieze water was niet eenvoudig.
Wassen: semi- en volautomatisch
Pas met de opkomst van de (semi)automatische wasmachine halverwege de jaren zestig zou de wasdag daadwerkelijk veranderen. De (semi)automaat vereiste een aansluiting op het elektriciteitsnetwerk, de waterleiding en een afvoer. Een echte uitkomst was de volautomaat, met geintegreerde centrifuge. Wat een tijdsbesparing!
Rijk, middenstand en arm, iedereen – de egalisering van de samenleving zag je terug in de manier waarop mensen thuis wasten. Dit kwam ook omdat de beeldvorming na de oorlog was veranderd. Vrouwen konden trots zijn op hun werk voor het gezin. De wasmachine gaf vrouwen hierbij extra status en meer gemak.
Wassen: Een gelijkheidsstrijd
Naast meer wassen, met wasmachines die steeds meer ge-automatiseert zijn, kwam in de jaren zeventig het wassen nog een keer flink in de aandacht. Femiste Joke Kool-Smit voerde een principe-strijd voor gelijkheid van vrouwen en mannen, met haar pamflet “Het onbehagen van de vrouw” – Waarom zou de man niet af en toe een wasje in de machine gooien? Appeltje, eitje met die volautomatische machines!
Wat zal de laatste revolutie zijn? Wellicht de milieu-revolutie?
Een compleet andere manier van wassen, waarbij je wel thuis wast, maar geen wasmachine bezit? Dat is waar Bundles naar streeft en op die toekomst kan je nu een voorschot nemen!
Wassen: Circulair!
In de jaren ‘20 kon men zich niet voorstellen dat dienstmeisjes niet meer de was deden. En toch…
In de jaren ‘30 kon men zich niet voorstellen dat welgestelde vrouwen zelf thuis de was zouden doen. En toch…
In de jaren ‘50 kon men zich niet voorstellen dat iedereen met een volautomatische wasmachine de was zou doen. En toch…
Nu kan, anno 2018, kan men zich niet voorstellen dat we het ‘eigendom’ van onze wasmachine opgeven voor honderd-en-een milieu en gezinsvoordelen, maar… toch… de toekomst zal het uitwijzen!
Bron: Bundel.nl
